Hardnekkige valsspelers

Net zijn wij bekomen van dopingschandalen in de wielersport. Nu regent het bedrogrecords in alle disciplines van de topsport. Het gaat over omkoping binnen de atletiekbond IAAF, matchfixing in de voetbal- en tennissport, corruptie bij voetbalbond FIFA, mechanische doping met verborgen fietshulpmotortje. En we hebben natuurlijk nog steeds de gewone doping. Russische sporters slikken een verboden prestatiebevorderend medicijn tegen hartfalen. Fraude in de topsport domineert de verslaggeving.

Door de vele vormen van wangedrag gaan we op een andere manier naar de sport kijken. Welke prestatie kunnen wij nog geloven? Wat is het schaatsrecord van minder dan 34 seconden op de 500 meter waard? De prestatie van een wielrenster die in het zadel op de Koppenberg 10 seconden van haar concurrentes wegrijdt lijkt niet geloofwaardig.

Een tennisser die na een aantal dubbele fouten de partij weggeeft vinden wij ook verdacht. Als hebzucht het wint van sportiviteit ligt fraude op de loer. In de vorige eeuw gold het aannemen van geld voor sportprestaties nog als onsportief gedrag dat bestreden moest worden. Door de toenemende belangstelling vanuit de media werden de amateurbepalingen afgeschaft en commercialiseerde de topsport.

Onder druk van de commercie wordt alles in het werk gesteld om fraude toe te dekken of te verdraaien. Bij iedere verdenking volgen steevast ontkenning of excuses. “Het is mijn fiets niet. Het is de fiets van een vriend. Het is een vergissing”, zegt een van mechanische doping betrapte wielrenster. “Ik neem het middel al sinds 2006 toen ik kampte met gezondheidsproblemen.” zegt de tennisster die niet goed naar de lijst met verboden producten heeft gekeken. “Hij kan het niet geloven en wij ook niet. Het was een schok voor ons allemaal, want we geloven echt dat hij geen verboden middelen heeft genomen en dat hij absoluut onschuldig is in deze situatie”, zegt een teammanager over een positieve dopingtest: “We weten niet hoe deze substantie in z’n urinemonster terecht is gekomen.” De sportbond probeert alle gevallen af te doen als een curieus incident: “Zij zijn er door anderen ingeluisd, zij zijn het slachtoffer van andere leden in hun ploeg.” De bondsvoorzitter baseert deze uitspraak op uitslagen van een test met een leugendetector.

Alle ontkenningen van fraude klinken ongeloofwaardig. Het is ook onwaarschijnlijk dat dopinggebruik uitsluitend het initiatief is van individuele sporters. Toch wordt nog steeds jacht gemaakt op individuele sporters. Middels whereabouts moeten zij continu beschikbaar zijn voor een dopingtest. Wanneer wordt strijd verlegd naar de criminele netwerken in de topsport? Individuele klunzen zijn onbelangrijk, want het zijn criminele netwerken die hardnekkige valsspelers voortbrengen.